Wat is migraine?
Ongeveer 3% van de bevolking lijdt aan chronische migraine. Migraine is een vorm van hoofdpijn die zich door bepaalde kenmerken onderscheidt van andere types van hoofdpijn.Klassieke uitlokkende factoren zijn hormonale de schommelingen (migraine-aanval bij de menstruatie, verdwijnen van de aanvallen tijdens de zwangerschap, …), in een periode van stress, of eerder nog juist in de periode erna, alcohol.
De oorsprong van deze mysterieuze aandoening is nog steeds niet achterhaald, maar erfelijkheid zou in ruim de helft van de gevallen een rol spelen. Voor migraine waarbij men last heeft van lichtflitsen zou dit zelfs bij 96% het geval zijn .
Dat migrainepatiënten somber worden door hun ziekte ligt voor de hand. Toch komt hun depressie niet voort uit de hoofdpijn maar uit een genetische aanleg. Het gezamenlijk voorkomen van migraine en depressie kan ten minste deels verklaard wordt door gemeenschappelijke genetische factoren. Migrainepatiënten met depressie lopen een hoger risico op een zodanige toename van de migraine dat deze chronisch wordt, wat wil zeggen dat de aanvallen steeds vaker optreden zodat patiënten de helft van de dagen hoofdpijn hebben.
Wat zijn de symptomen van migraine?
Typisch voor migraine is dat de hoofdpijn in aanvallen optreedt. Vaak wordt men ermee wakker. Typisch ook treedt die hoofdpijn op aan één zijde van het hoofd, en stekend of kloppend van karakter.De hoofdpijn gaat gepaard met een verhoogde gevoeligheid voor licht en lawaai en ook met misselijkheid of braken.
Bij 10 tot 15% van de patiënten treden meerdere uren (tot 12 uur) voor de hoofdpijnaanval voorafgaande verschijnselen op, prodromale symptomen genoemd. Deze zijn zeer wisselend van persoon tot persoon: veranderingen van het humeur, herhaalde malen geeuwen, vermoeidheid, plots verlies van eetlust of juist onweerstaanbare drang naar bepaalde voedingsmiddelen…
Bij 20% van de patiënten is de migraine een meer complex gebeuren, waarbij voorafgaand symptomen optreden die ontstaan door prikkeling van de hersenen. We spreken dan van migraine met aura.
Migraine treft ongeveer 15% van de algemene bevolking (20% vrouwen, 6% mannen).
Hoe kan je weten of je kind migraine heeft?
Ook kinderen kunnen al jong last hebben van migraine. Ze klagen dan behalve van hoofdpijn ook van misselijkheid en buikpijn. Omdat kleine kinderen hun klachten niet altijd zo duidelijk kunnen verwoorden, is de diagnose bij hen soms moeilijker.Denk eraan als je kind weent van de pijn, stopt met spelen, en zich gaat afzonderen in een donkere kamer, liefst in zijn bed, weg van geluid en licht. Vaak vertoont het misselijkheid en braken.
Ziekteverloop van migraine
De migrainecrisissen duren 4 tot 72 uur. De frequentie is zeer variabel.De pijn stopt doorgaans na een goede slaap.
Een aantal migrainelijders kan, vele jaren nadat zij aan typische migraine hebben geleden, een dagelijks weerkerende hoofdpijn ontwikkelen. We spreken dan van een chronische hoofdpijn. In deze groep patiënten met chronische hoofdpijn zijn verschillende types van hoofdpijn te onderscheiden. Meer dan de helft van deze patiënten heeft een verslaving aan pijnstillers, waarbij de hoofdpijn een ontwenningsverschijnsel is. De overige patiënten met chronische hoofdpijn lijden overwegend aan een vorm van spanningshoofdpijn.
Wat kan ik er zelf doen aan migraine?
Behandeling van migraine houdt in de eerste plaats in het vermijden van uitlokkende of verergerende factoren.De meest gekende en meest voorkomende uitlokkende factoren zijn chronisch slaaptekort, of, omgekeerd, meer slaap dan normaal, zoals uitslapen tijdens het weekend.
De kans op een migraineaanval stijgt met 71% tijdens de menstruatie. De symptomen zijn dan ook drie keer erger. Dit komt doordat het niveau van oestrogeen stijgt, waardoor de aders in de hersenen vaker samentrekken. Maar door elke dag een vast patroon aan te houden: gezond te ontbijten, evenveel koffie te drinken en op tijd te gaan slapen, kun je de pijn halveren. Je kan in dit geval ook met je arts overleggen om je anticonceptieve pil te wijzigen.
Of voeding migraine kan uitlokken, is nog steeds een omstreden onderwerp. Bij sommige patiënten lijkt er toch een verband te bestaan tussen hun hoofdpijn en het gebruik van bepaalde voedingsstoffen. Het is dus steeds de moeite waard om dit bij jezelf te onderzoeken. Dit kan je best door enkele weken achter elkaar iedere dag nauwkeurig een hoofdpijndagboek te noteren wat je eet en drinkt, en op welk moment de migraine optreedt. Laat daarna één week de verdachte voedingsmiddelen weg, om ze dan opnieuw één voor één opnieuw in je dieet te introduceren. Misschien wordt zo je speurderswerk beloond met het vinden van de schuldige!
Wat kan de huisarts doen?
De behandeling van migraine kan men verdelen in medicijnen om aanvallen te voorkomen (de zogenaamde preventieve behandeling) en de echte antimigrainemiddelen, die de aanval die bezig is moeten onderdrukken (de zogenaamde aanvalsmedicatie). Deze laatste middelen gebruik je zo snel mogelijk, bij het begin van een migraine-aanval.Als behandeling van de migraineaanval zelf start men vaak met de combinatie van een gewone pijnstiller (bv. paracetamol zetpil) en een medicijn tegen de misselijkheid. Bij onvoldoende baat of heftige aanvallen wordt vaak een specifiek antimigrainemiddel gegeven. Het vroegere standaardmedicijn ergotamine geraakt stilaan in onbruik wegens de bijwerkingen en de grote kans op medicatie-afhankelijke hoofdpijn. Nu gebruikt men meestal antimigrainemiddelen van een nieuwe generatie (triptanen). Deze zijn helaas flink duurder.
Bij patiënten die vaak (twee of meer aanvallen per maand) migraine hebben die onvoldoende reageert op aanvalsmedicatie kan overwogen worden te starten met een onderhoudsbehandeling met preventieve medicijnen om het aantal aanvallen te verminderen. Veel gebruikt zijn propranolol (merknaam Inderal), metoprolol (merknaam Seloken) en valproaat (merknaam Depakine).
Geef niet te snel de hoop op als een behandeling geen resultaat geeft. Niet iedereen reageert op dezelfde manier! Als de migraine niet verholpen wordt met de "gewone" medicijnen, dan helpen soms ongebruikelijke medicijnen. Of de medicijnen verminderen, of zelfs zonder medicijnen! Misschien gaat het om meer dan migraine, om te veel flinkheid, angstige verwachting, of te weinig doen... Samen met je arts vind je wel een uitweg!
Meer informatie migraine
Folder hoofdpijn (ook voor hoofdpijndagboek)Migraine (video Gezondheidsnet)
Zelfhulpgroepen: zie ook folder Hoofdpijn.