Oorzaken van hielpijn
Pijn aan de hiel wordt meestal veroorzaakt door een ontsteking van de pezen tussen de hiel en de voorvoet (fasciitis plantaris). Dit is een gevolg van overbelasting.Andere oorzaken zijn reuma, inklemming van een zenuw, verkalking (hielspoor) en een breuk van het hielbot. Een zeldzame keer kan het gaan om een botontsteking, botkanker of osteoporose. Jongens tussen 8 en 12 jaar kunnen af en toe last krijgen van een pijnlijke knobbel aan de achillespees (calcaneus apofysitis of ziekte van Sever).
Wat is een hielspoor?
Vaak wordt pijn onder de hiel aangeduid met "hielspoor", terwijl er geen hielspoor te zien is, maar wel een peesontsteking (fasciitis plantaris). Een hielspoor is een benige uitwas aan het hielbeen ter hoogte van de aanhechting van de peesplaat, die onder de voet loopt. Onderzoek heeft aangetoond dat bij ongeveer 75% van de volwassen bevolking een dergelijk aangroeisel wordt aangetroffen - doorgaans zonder klachten. Dit hielspoor kan het gevolg zijn van een langdurige peesontsteking.Fasciitis plantaris komt vrij vaak voor, bij 1 op 10 mensen en vooral bij mensen met overgewicht en mensen die veel lopen of stappen met fout schoeisel.
Wat zijn de klachten van een peesontsteking?
Fasciitis plantaris veroorzaakt meestal pijn onder de hiel. Bij klachten kan men met één vinger de pijnlijke plek aanwijzen. Bij druk op deze plaats, verergert de pijn. ’s Morgens en na lang zitten is de pijn het ergst. In de loop van de dag neemt de pijn af maar op het einde van de dag kan er sprake zijn van een doffe pijn aan de binnenkant van de hiel (dit neemt wel weer af bij rust).Er kunnen ook ontstekingsverschijnselen aanwezig zijn. Zo kan de hiel rood en gezwollen zijn.
De klachten komt vaker voor bij zwaarlijvigheid, overbelasting, na een enkelverzwikking en bij hol- of platvoeten. Ook schoenen spelen een rol.
Ziekteverloop van een peesontsteking
Vaak gaat de pijn vanzelf over, al kan het meerdere maanden duren.Maar de pijn kan opnieuw opduiken bij langdurige overbelasting.
Door de ontsteking verliest je voetzoolpees aan elasticiteit, die broodnodig is om vlot te kunnen stappen. Een ontstoken pees krimpt en verstart.
Wat kan je zelf doen?
Je kunt een ijscompres aanbrengen op de pijnlijke plek. Een tip: Zet een flesje water in de diepvries. Ga zitten en rol het ijskoude flesje een tijdje onder je voetzool heen en weer. Je vangt twee vliegen in een klap: je stretcht je voetzoolpees en het ijs werkt ontstekingsremmend en pijnstillend.
Stretchoefeningen en op maat gemaakte steunzolen vormen de sleutel tot succes, maar die vragen veel geduld en doorzettingsvermogen. Een zachte inleg in de schoen kan in veel gevallen ook soelaas bieden.
Reken op drie tot zes maanden of langer voor je weer de oude bent. In afwachting blijf je best in beweging. Wandelen, lopen, zelfs springen mag, maar dan zonder te overbelasten. Stilzitten doet je pees alleen maar meer verstarren.
Je voet stretchen en soepel maken door voorzichtig te bewegen alvorens op te staan en voor het slapengaan, kan helpen. Doe dit tot op het randje van de pijngrens. Nog een eenvoudige trucje om de pijn te verzachten, is je voetzolen te masseren met behulp van een tennis- of golfbal: duw met je voetzool hard op de bal en rol die heen en weer. Doe dit elke dag gedurende 5 minuten, niet langer.
Indien nodig kun je een pijnstiller nemen.
Bij regelmatig terugkerende ontstekingen is het aangeraden om gewicht te verliezen bij overgewicht.
Ideaal zijn schoenen met een stevige zool die je niet kan dubbelplooien en met een licht verhoogde hak (2,5 tot 3 cm). Te smalle en te hoge hakken zetten te veel druk op de hiel. Platte schoenen zoals ballerina's geven onvoldoende demping. Blootsvoets lopen is bij een hiel-ontsteking zeker geen goed idee.
Wat kan je huisarts doen?
Wanneer deze maatregelen niet het gewenste effect opleveren, ga dan binnen twee tot vier weken naar de huisarts.Je huisarts kan het soms wenselijk achten om je te verwijzen voor een beeldvormend onderzoek, om andere aandoeningen ter hoogte van de voet uit te sluiten.
Je arts raadt je ook aan om stretchoefeningen te doen. Kinesitherapie kan voorgeschreven worden om oefeningen aan te leren en te helpen correct uit te voeren.
Ontstekingsremmers zijn van geen nut. Aanvullende therapieën die de genezing kunnen bevorderen, zijn onder meer inspuitingen (met cortisone en pijnstillers) en shockwavetherapie (ESWT). Bij deze techniek wordt een intense geluidsgolf uitgezonden naar de pees die minuscule scheurtjes veroorzaakt en zo een genezingsproces uitlokt. Schokgolftherapie geeft wisselende resultaten en wordt niet terugbetaald.