Waar kan pijn in de schouder op duiden ?
Schouderpijn is de pijn die gevoeld wordt in het schoudergewricht en erom heen. De pijn die gevoeld wordt rond het schouderblad hoort bij de rugpijn.Een ongeval (door een val) kan de schouder op verschillende manieren raken. Zo kan er een breuk van het sleutelbeen zijn, het gewricht tussen het sleutelbeen en het schouderblad kan geraakt zijn. Ook een kwetsuur van het gewricht tussen het borstbeen en het sleutelbeen kan erge schouderpijn veroorzaken. Soms springt de kop van de bovenarm uit de schouderkom als gevolg van een ongeval. Het gevaar is nadien groot dat dit fenomeen van ontwrichting zich vaak herhaalt. Een breuk van de bovenarm is een vaak voorkomend letsel, vooral bij kinderen.
Door overdreven sportactiviteit kan de slijmbeurs onder het acromion ontstoken raken met pijn als gevolg. Ook het schouderkapsel kan ontstoken raken met bewegingsbeperking tot gevolg.
Een langdurige schouderpijn met bewegingsbeperking kan leiden tot een zogenaamde "frozen shoulder" waarbij de schouder volledig verstijft. Dit kan op zijn beurt leiden tot een schouder-handsyndroom met zwelling en pijn in de hand.
Na een beroerte ziet men ook vaker schouderpijn optreden. Door de spierspanning in het aangetaste lidmaat, wordt een druk uitgeoefend op de schouder. Hierdoor ontstaat een inklemming van de weke delen structuren, waardoor de schouderlast veroorzaakt wordt.
Artrose van de schouder is een andere oorzaak van schouderpijn. Soms gaat dit ook samen met artrose van de halswervelzuil. Deze laatste kan op zichzelf een uitstralende pijn vanuit de nek tot in de schouder veroorzaken.
Een reumatische ontsteking van de schouder kan ook klachten veroorzaken, zoals bij reumatoïde artritis en polymyalgia reumatica, waar de spieren ontstoken zijn.
De zogenaamde gerefereerde pijn kan ook pijn in de schouder veroorzaken. De pijn wordt weliswaar in de schouder gevoeld, maar de oorzaak zit elders. Een bekend voorbeeld is de schouderpijn bij een hartinfarct., maar ook lever- en longaandoeningen kunnen de oorzaak zijn.
Verschillende patronen van pijn in de schouder bij verschillende aandoeningen
Wanneer de pijn in de schouder alleen bij bewegingen van de arm aanwezig is, dan ligt de oorzaak in de schouder zelf of in de nek. De exacte plaats is vaak echter niet met zekerheid te bepalen.Wanneer met hulp de arm pijnloos kan bewogen worden, en de pijn toeneemt wanneer men de arm tegen een weerstand in tracht te bewegen, dan ligt de oorzaak bij de spieren en de pezen. Meestal is schouderpijn een plaatselijk fenomeen. Vanzelfsprekend wijst pijn in de schouder bij een ongeval op een schouderletsel.
Als de pijn continu aanwezig is, dan kan dit te wijten zijn aan een hevige ontsteking (met roodheid en zwelling) of aan een gerefereerde pijn, een pijn die verwijst naar een oorzaak op een andere plaats. In dat laatste geval zijn er vaak ook begeleidende tekens zoals pijn op de borst bij een hartinfarct.
Wat kan je er zelf aan doen?
Als de schouderpijn maar van korte duur is en als ze te verklaren is door grote inspanningen dan kan u volstaan met een pijnstiller en rust. Het is niet goed de schouder stijf tegen het lichaam geklemd te houden. Het schoudergewricht is namelijk erg gevoelig aan verstijving en verzwakking. Daarom is het verstandig de schouder gewoon vanaf het allereerste moment te blijven gebruiken, maar grote belasting ervan te vermijden. Breid je activiteiten (huishouden, werk, hobby) geleidelijk en stapsgewijs uit en wacht niet tot de pijn geheel verdwenen is. Voor de pijn is een pijnstiller op basis van paracetamol (zoals bijvoorbeeld Dafalgan®) eerste keuze.Andere mogelijke maatregelen zijn het toepassen van ijs, smeersels of warmte, en het uitvoeren van speciale oefeningen (slingeren van de arm). Men weet echter niet of deze maatregelen echt effectief zijn.
Wanneer moet ik mijn huisarts raadplegen ?
Felle pijn of langdurige pijn zijn redenen om een arts te consulteren. Wanneer het om een ongeval gaat, dan zijn röntgenopnames een goede hulp om breuken en ontwrichtingen vast te stellen. In de beginfase van een eerste episode van geïsoleerde, niet-traumatische schouderklachten is een röntgenfoto met het oog op de behandeling echter niet zinvol. Afwijkingen op de foto komen immers ook voor bij mensen zonder schouderklachten, vooral op oudere leeftijd. Als de behandeling echter niet naar wens verloopt, zal je huisarts wel een foto aanvragen.Soms zal een echografie nuttig zijn om de peesletsels of ontstekingen van de slijmbeurzen aan te tonen.
De arts kan besluiten om een of meer injecties met corticoïden in de schouder te plaatsen indien een therapie met ontstekingsremmers niet aanslaat. De pijn is dan vlug beter en je kan je arm opnieuw gebruiken. Het effect van de inspuiting houdt enkele weken aan. Indien je hierna nog ernstige beperkingen in activiteiten van het dagelijks leven ervaart, zal je huisarts verwijzing voor oefentherapie naar een kinesist of fysiotherapeut overwegen.
Globaal gezien hebben patiënten met schoudergordelklachten in de huisartsenpraktijk het meeste baat bij manuele therapie. Bij aandoeningen van het gewrichtsslijmvlies hebben corticosteroïdinjecties de voorkeur. Steeds opnieuw contact opnemen met je huisarts als na een injectie koorts optreedt.
Neem ook opnieuw contact als ernstige pijn niet afneemt of als de klachten na twee weken niet zijn verminderd of als er na zes weken geen herstel is opgetreden van je dagelijks functioneren.
Bij herhaalde arbeidsongeschiktheid of bij aanwijzingen dat de klachten mogelijk aan de werksituatie gebonden zijn, kan je huisarts je aanraden om met de bedrijfsarts een afspraak te maken. Zo nodig zal hij zelf met hem overleggen om een gezamenlijk en passend beleid af te spreken.
Uit ervaring weet men dat het beloop van schouderklachten moeilijk te voorspellen is, maar dat het herstelproces enkele weken tot vaak maanden of een jaar kan duren.
Wat kan de orthopedist doen?
Bij onvoldoende resultaat zal de huisarts je doorverwijzen naar de orthopedisch chirurg.Hij zal dit ook doen in geval van een ernstig trauma met een verdenking op een fractuur, een volledige peesscheur of een ernstige ontwrichting. De chirurg zal dan kiezen voor aanvullend beeldvormend of artroscopisch onderzoek. Een artroscopie is een onderzoek waarbij men met een buis in het schoudergewricht gaat kijken. Dit onderzoek gebeurt meestal onder volledige verdoving. Het voordeel is dat men niet alleen de oorzaak van de pijn kan achterhalen: het is dan ook de bedoeling om er meteen iets aan doen.
Meer informatie over schouderpijn
Schouderklachten. Voorlichtingsbrochures van de Nederlandse huisartsen (NHG)Hoe werkt de schouder? (video Gezondheidsnet)
Ontsteking rond het schoudergewricht (video Gezondheidsnet)
Oefenschema schouderpeesontsteking (RevaLier).
Sporten bij gewrichtspijn. Artrose? Beweeg! (Gezondheidsnet)