Bouw en functie van de huid
De huid wordt beschouwd als het grootste orgaan van ons lichaam. De huid heeft veel verschillende functies. Enerzijds is het een hulpmiddel voor het in stand houden van de lichaamstemperatuur. Tevens vormt het een beschermde barrière tegen mogelijke aanvallen van buitenaf. De huid fungeert ook als een groot reservoir van lichaamsvocht, zouten en suikers. Via de tastzin in de huid gebeurt een groot deel van de communicatie met de buitenwereld.In grote lijnen kan men twee lagen onderscheiden in de huid: de opperhuid en de lederhuid.
De opperhuid vormt de buitenste laag en is dan ook de eerste bescherming tegen ongewenste indringers van buitenaf. Deze laag zal afhankelijk van de plaats meer of minder hoornstof bevatten. Deze hoornstof vinden we vooral op onze voetzolen en handpalmen, maar veel minder in de opperhuid van b.v. onze oogleden. De opperhuid wordt van onder naar boven voortdurend vernieuwd wat betekent dat er voortdurend dode huidcellen aan de oppervlakte loskomen. Gemiddeld wordt de opperhuid in ongeveer 30 dagen volledig vernieuwd. Deze voortdurende vernieuwing van de huid vraagt veel energie en eiwitten. Ongeveer 20% van de eiwitten die een volwassen mens nodig heeft worden voor deze huidvernieuwing gebruikt. In sommige situaties worden veel dode huidcellen in één keer afgestoten. Dit ziet men bijvoorbeeld als men "vervelt" na te overvloedige blootstelling aan zonlicht.
In de lederhuid bevinden zich de bloedvaten van de huid die helpen voor de temperatuursregeling van het lichaam en instaan voor de voeding van de opperhuid. Daar zitten ook de gevoelszenuwen en de zweet- en smeerklieren. De lederhuid staat vooral in voor de stevigheid en de elasticiteit van de huid. Als men dierenhuiden looit is het dit deel van de huid dat men overhoudt en wordt de opperhuid verwijderd.
De smeerklieren van de huid zorgen voor bescherming tegen uitwendige agressie door verbetering van de vochtigheidsgraad en de soepelheid en tegen huidinfecties (zie schimmelinfecties). Zij zorgen ook voor een normale huidafschilfering. Uiteindelijk speelt de huidsmeer een belangrijke rol in het jeugdig en fris houden van onze huid.
Een gezonde huidflora houdt de huid gezond
Onze huid profiteert van de aanwezigheid van een massa bacteriën. Ze spelen een cruciale rol in het bestrijden van infecties door ongewenste familieleden. De belangrijkste bewoner van onze huid is de zogenaamde huidstafylokok (staphylococcus epidermidis). Deze autochtoon voorkomt dat huidcellen een stof afscheiden die kan leiden tot permanente ontsteking. Ontsteking is een verdedigingsmechanisme van het lichaam om erger te voorkomen, maar een permanente ontsteking moet worden vermeden. Op het niveau van de huid kan dit onder meer psoriasis veroorzaken.Uit onderzoek weten we ook dat antibacteriële zepen niet onbeperkt kunnen gebruikt worden. Als ze de verkeerde microben uitschakelen, kunnen ze het probleem zelfs verergeren. Ook antibiotica geven dit probleem.
Het nut van de bacteriën van onze normale huidflora schuilt niet alleen in hun aanwezigheid, maar ook in hun aantal! Als er teveel slechterikken zijn, kan de politie de situatie niet meer aan.
Abnormale huidflora is ook verantwoordelijk voor een abnormale lichaamsgeur!
Meer informatie over de huid op internet
De huid (VisWiki)Douchen zonder uitdrogen. Wees lief voor je huid (gezondheidsnet.be)
Een douche 's morgens of 's avonds kan erg veel deugd doen. Maar denk je ook eens aan je huid? Die kan het zwaar te verduren hebben onder de douche.
Huidveroudering: fabels en feiten (UZ Magazine)
Het probleem bij huidirritatie?
Over het algemeen is huidirritatie niet schadelijk voor de gezondheid. Het is enkel lastig, omdat het jeuk veroorzaak, soms pijn doet en omdat het niet mooi is.Wat kan ik eraan doen?
Als je je huid met zachtheid behandelt, en gezond en gevarieerd eet, met voldoende vitamine A, C en B-complex, zal je niet erg makkelijk huidirritaties oplopen, omdat je afweer dan goed is. Merk je toch dat je vaker dan normaal een geïrriteerde huid hebt, bijvoorbeeld door de kou (winter!), door gebruik van schurende kleding, wol of zeep, dan kan je proberen je huid sterker te maken door de bloedsomloop te stimuleren. Dit laatste kan je doen door veel te zwemmen en wisselbaden te nemen. Vermijd echter stevig afdrogen en droogwrijven. Hydrateer ook de huid extra voor en na het zwemmen.Als je huid echter van nature al erg gevoelig is, zoals bij eczeem, kan je beter extra voorzichtig zijn en je huid juist niet te veel stimuleren. Vermijd dan hete en lange baden. Gebruik indien mogelijk geen zeep, noch badschuim, noch douche-gels.
Gebruik zeep enkel als nodig en kies dan een overvette zeep die zo weinig mogelijk chemische stoffen bevat. Sommige klassieke zepen zijn vrij zuiver (bv. Sunlight®), maar dan weer te agressief op de zuurtegraad van de huid. Noteer ook dat blokjes zeep vaak milder zijn voor de huid dan vloeibare zepen. Antibacteriële zepen zijn sterk af te raden!
Het gebruik van badolie is aan te raden, evenals het gebruik van een oliehoudende crème of bodylotion naderhand. Bij droge huid mag je gerust wat olie (sojaolie of arachideolie) aan het badwater toevoegen.
Afwasmiddelen werken nog sterker ontvettend op de huid en zijn dus zeker niet goed voor een gevoelige huid. Je kan dan het beste huishoudhandschoenen gebruiken en vloeibare zachte zeep of een baby-zeep.
Gebruik ook geen waspoeders met optische bleekmiddelen. Beter zijn de "wasmiddelen voor gekleurd goed" of wassen met kindershampoo. Steeds goed uitspoelen: totdat het spoelwater geen troebeling meer vertoond. Gebruik geen wasverzachters.
Probeer - hoe moeilijk dat ook is - te achterhalen wat je huid het snelst irriteert. Dat kunnen cosmetische producten zijn, schoonmaakmiddelen, wasmiddelen, voeding, maar ook te droge lucht of textiel. Zorg steeds voor een goede kameratmosfeer: goede verluchting is nodig.
Uitgesproken overgevoelige huid bij het constitutioneel eczeem
Bij kleine kinderen kan een uitgesproken vorm van huidirritatie optreden. We noemen dit constitutioneel eczeem, of dauwworm. Dit is een nattende vorm van huidirritatie waarbij de huid als het ware giftige afvalstoffen 'loost', en luieruitslag. Bij het ouder worden krijgt dit eczeem een droger aspect.De meeste kinderen met constitutioneel eczeem hebben een onderliggende aanleg voor allergie. Allergie wil zeggen dat het lichaam overgevoelig is voor bepaalde stoffen of prikkels uit de omgeving. Bij constitutioneel eczeem is het meestal onduidelijk voor welke prikkels het lichaam gevoelig is. Door krabben en stress kan het eczeem verergeren. Ook tijdens een (infectie)ziekte kan het eczeem tijdelijk verergeren, bijvoorbeeld bij keelpijn, verkoudheid of griep. Bij sommige kinderen kunnen prikkels uit de lucht (bijvoorbeeld huisstofmijt) of uit de voeding het eczeem verergeren.
Badadviezen voor jonge kindjes met eczeem: korte baden (richttijd 5 minuten), handwarm (37 °C) en weinig frequent (bij kinderen < 1 jaar 2 tot 3 keer per week). Bij deze kinderen als vuistregel geen zeep gebruiken en een droge huid daarna insmeren met neutrale vette crème of zalf.
Hou hier de nagels kort en netjes om infecties door krabben te voorkomen. Doe bij een kind eventueel handschoentjes aan wanneer het zich veel krabt. Afleiding kan op zo’n moment ook helpen.
Was de handen regelmatig met zeep.
Neem zo veel mogelijk maatregelen om uitdroging van de huid te vermijden.
Zelfs door warmte of wol kan de huid geïrriteerd worden en dit kan het eczeem verergeren. Probeer dit te vermijden. Kies voor luchtig zittende kleding, bij voorkeur van katoen.
Katten, honden of vogels in huis zijn geen goed idee.
Vermijd - zeker op de slaapkamer - vast tapijt, tapijten en pluchen knuffels.
Constitutioneel eczeem is niet besmettelijk; je kan de huid gerust aanraken. Vooral voor kinderen is aanraken en knuffelen belangrijk.
Eczeem (video Gezondheidsnet)