Diarree is een frequent probleem

Iedereen heeft wel eens te maken met diarree. In een Engelse studie bleek dat op 1 jaar tijd 1 op de mensen last heeft van diarrree.

Heel vaak wordt diarree veroorzaakt door een virale infectie: vooral bij kinderen gaat het meestal om een rotavirusinfectie, bij volwassenen vaak om een norovirusinfectie ("buikgriep"). Vaak gaat dit gepaard met misselijkheid, braken en griepachtig gevoel. Bacteriën en parasieten nemen een minderheid van de gevallen van diarree voor hun rekening.
Diarree kan door dergelijke ziektekiemen slechts veroorzaakt worden omdat ons lichaam nog niet de kans heeft gekregen er weerstand tegen op te bouwen. Dit verklaart ook waarom reizen in "avontuurlijke" omstandigheden zoveel meer kans geeft op diarree: aangezien ons lichaam niet eerder kans heeft gehad kennis te maken met bepaalde ziektekiemen, zal ook de weerstand ertegen niet of onvoldoende opgebouwd zijn.

Diarree kan ook door angst of stress worden uitgelokt: diarree vlak voor een belangrijk examen is een typisch voorbeeld hiervan. Als diarree afwisselt met verstopping of constipatie dan spreekt men van een prikkelbare darm of spastisch colon.
Een andere oorzaak van diarree kan overgevoeligheid voor bepaalde voedselbestanddelen zijn: bij sommigen kan dit lactose of melksuiker zijn, bij anderen kan dit op vruchten zoals appelen of zelfs koemelk bij zuigelingen zijn.

Sommige aandoeningen van de darmen kunnen ook diarree veroorzaken: colitis ulcerosa, de ziekte van Crohn, malabsorptie zoals bij coeliakie, darmkanker…
Diarree ook veroorzaakt worden door medicatie: overmatig gebruik van laxativa en van magnesium kan tot diarree leiden.

Tenslotte kan diarree ook op gang gebracht worden door een verstopping: bij bejaarden kan de stoelgang zodanig indrogen dat er een harde bol ontstaat. Hierop reageert de geprikkelde darm door slijm af te scheiden. Zo ontstaat er een slijmerige ontlasting, terwijl de harde stoelgang op zijn plaats blijft zitten.

Hoe herken ik diarree? Wat verwacht ik bij diarree?

Wat diarree juist inhoudt is niet altijd duidelijk. We spreken van diarree wanneer de stoelgang plat tot lopend is én als men meermaals per dag naar het toilet moet gaan. Voor volwassenen is driemaal per dag een maximum, voor zuigelingen met flesvoeding viermaal per dag en voor zuigelingen met flesvoeding zelfs zesmaal per dag.

Diarree komt meestal niet alleen. Als er sprake is van spuitende stoelgang, dan is er geen twijfel mogelijk: dit is diarree. Zoals hoger vermeld speelt de frequentie van de stoelgang een belangrijke rol bij de bepaling van diarree. Vaak zijn er ook andere klachten die ons helpen om de oorzaak van de diarree te achterhalen. Buikkrampen, koorts en braken doen ons denken in de richting van een infectie. In dat geval spreekt men vaak van "gastro-enteritis".
Besmetting gebeurt door voedsel of door contact met een besmet persoon. Bij voedselinfecties is meestal het verband met de voedselinname duidelijk.
Vaak wordt ook ten onrechte voedsel als oorzaak van de diarree aangewezen. Korte tijd na een maaltijd krijgt iemand diarree, waaruit de conclusie getrokken wordt dat het voedsel bedorven was. De meeste darminfecties worden echter gewoon van mens tot mens doorgegeven! De infectie wordt letterlijk doorgegeven: een simpele handdruk kan voldoende zijn.
 
Bij voedselovergevoeligheid zal telkens weer na inname van bepaalde voedingsstoffen diarree optreden: het wordt snel duidelijk of iemand allergisch reageert op voedsel of niet: als iemand telkens als hij mosselen eet diarree krijgt, dan is de boosdoener snel gevonden. Moeilijker wordt het als iemand problemen heeft met "additieven": de kleur-, smaak- en bewaarstoffen die aan het voedsel worden toegevoegd. Hier kan het lange tijd duren voor men gevonden heeft waar men overgevoelig aan is.
Wanneer de diarree bloederig is, dan kan het probleem ernstiger zijn. Dit moet steeds verder onderzocht worden!

Wat kan ik zelf al doen bij diarree?

Omdat diarree vaak door virussen veroorzaakt wordt, is er meestal geen oorzakelijke therapie voorhanden. Het is belangrijk dat je voldoende blijft drinken om geen uitdrogingsverschijnselen op te lopen. Thee, bouillon, water (niet bruisend). Geen fruitsap! Voor kinderen kan het soms nuttig zijn cola te laten drinken met kleine hoeveelheden. Roer best eerst wat in het glas om het koolzuur te laten ontsnappen. Met de cola wordt er dan vocht en suikers toegediend.
Wat het eten betreft is het goed om het vet te beperken: een geroosterde boterham met jam en een tas thee als ontbijt, kip of kalkoen met appelmoes en rijst als warme maaltijd…
Indien je de diarree met deze methode niet onder controle krijgt, dan moet je alsnog je huisarts raadplegen.
Naast het behandelen van diarree, kan je ook maatregelen nemen om de diarree niet verder te geven. Het is van het grootste belang dat je zorgvuldig de handen met zeep wast en goed afdroogt na het toiletbezoek. Was ook je handen als je eten gaat bereiden!